De basiskennis van oppervlaktewetenschap

Bij het ontwerpen van een product worden materialen gekozen om verschillende redenen, waaronder prestaties, esthetiek, gewicht of andere overwegingen. Het ontwerp van het onderdeel bepaalt ook doorgaans de geometrie van de lijmverbinding. Daarom is het bij de keuze van een lijm belangrijk om de chemie tussen de lijm en de materiaaloppervlakken te begrijpen.

'Ondergrond' en 'oppervlak' kunnen beide betrekking hebben op het materiaal dat wordt bevestigd om een assemblage te maken, zoals hout of ijzer. Technisch gezien omvat de ondergrond alle materiaaleigenschappen; bulkeigenschappen zoals flexibiliteit of trillingsdemping, maar ook oppervlakte-eigenschappen zoals slijtvastheid of textuur. Voor het grootste deel zijn 'ondergrond' en 'oppervlak' in het kader van lijmverbindingen onderling uitwisselbaar en verwijzen naar het specifieke gedeelte waarop u daadwerkelijk verlijmt, waar de lijm contact maakt.


Oppervlakte vs bulk

Het is belangrijk te weten dat het oppervlak van een ondergrond zich anders kan gedragen dan de bulk van een ondergrond. Zoals bij geschilderd metaal: het 'oppervlak' is verf die heel andere eigenschappen heeft, zowel op micro- als macroniveau, dan de 'bulk' van het metaal. Hier vindt u drie voorbeelden van oppervlakken van een ondergrond die zich heel anders gedragen dan de bulk.

  • Voor de verlijming van een gelakt houtoppervlak is een andere lijm nodig dan voor onafgewerkt hout.
    Gevernist hout

    Onafgewerkt hout is gewoon hout, maar als het hout gelakt is, dan hecht de lijm feitelijk aan het gelakte oppervlak.

  • Hechten aan roestig ijzer kan een uitdaging zijn; voorbehandeling van het oppervlakte kan van invloed zijn op de effectiviteit van de adhesie.
    Roestig ijzer

    Bij roestig ijzer hecht de lijm zich deels aan het ijzer en deels aan het ijzeroxide; hoeveel van elk hangt af van de hoeveelheid roest en de mate van voorbehandeling van het oppervlakte.

  • Houd rekening met de soorten matrijslosmiddelen bij de keuze van lijmen voor geproduceerde plastic onderdelen.
    Geproduceerde kunststof onderdelen
    Om de productie te vergemakkelijken worden veel kunststof onderdelen gemaakt met behulp van middelen om deze snel uit de matrijs te kunnen lossen. Als het matrijslosmiddel niet voorafgaand aan het lijmen wordt verwijderd, moet het hechtmiddel zich aan het losmiddel kunnen hechten.

Het belang van oppervlaktecontact

Lijmen vormen een verbinding tussen twee materialen. Voor een juiste verbinding is het essentieel dat de lijm contact kan maken met het oppervlak van beide materialen. Dit verschilt van andere processen zoals mechanische bevestiging waarbij het oppervlak wordt doorboord of een lasproces waarbij de materialen worden samengesmolten.

Om goed contact met een oppervlak te maken moet een lijm de gewenste eigenschappen hebben. Zoals de chemische samenstelling en de viscositeit – deze worden uitgebreid behandeld in andere artikelen – maar het oppervlak moet ook de gewenste eigenschappen hebben. De drie onderstaande eigenschappen (oppervlakte-energie, mate van reiniging en ruwheid) zijn de belangrijkste factoren voor het maken van gedegen contact.

  • Lees hoe ondergronden met lage en hoge oppervlakte-energie de lijmkeuze bepalen.

    Oppervlakte-energie

    Materialen met lage oppervlakte-energiewaarden weerstaan de lijmvloeiing, waardoor geen nauw contact wordt verkregen. Materialen met een hoge oppervlakte-energie ondersteunen het vloeien van de lijm, waardoor nauw contact gemaakt kan worden. U kunt de lijm afstemmen op de oppervlakte-energie van de ondergrond of u kunt de oppervlakte-energie van de ondergrond aanpassen door middel van priming, etsen of andere methoden.

  • Vuil en verontreinigingen kunnen voorkomen dat lijm goed contact maakt met een ondergrond.

    De mate van reiniging

    Vuil, olie, vet of stof kunnen een laag vormen die voorkomt dat de lijm goed contact maakt met het eigenlijke oppervlak van het materiaal. Oppervlakteverontreiniging kan op twee manieren worden aangepakt. Het oppervlak kan worden gereinigd of er kan een lijm worden gebruikt die is samengesteld om compatibel te zijn met een bepaalde mate van verontreiniging.

  • Oppervlakteruwheid kan de totale beschikbare oppervlakte voor een verbinding vergroten.

    Verlijmen op ruwe oppervlakken

    Ruwheid kan de totale beschikbare oppervlakte voor een verbinding vergroten, waardoor een sterkere verbinding mogelijk wordt. Overmatige ruwheid kan echter het vloeien van de lijm over het oppervlak belemmeren. De lijm kan worden afgestemd op de oppervlakteruwheid door het oppervlak te wijzigen of een meer geschikte lijm te kiezen.


Gerelateerde educatieve artikelen


Contact opnemen
Wij staan voor u klaar.

Hebt u hulp nodig bij het vinden van het juiste product voor uw project? Neem contact met ons op voor productinformatie, technische gegevens of gebruiksadvies, of als u wilt samenwerken met een 3M technisch specialist.

Hebt u hulp nodig bij het vinden van het juiste product voor uw project? Neem contact met ons op voor productinformatie, technische gegevens of gebruiksadvies, of als u wilt samenwerken met een 3M technisch specialist.